SAYA İŞÇİLERİNİN TALEPLERİ KABUL EDİLSİN-Halil İmrek yazdı

Saya işçileri insanca bir yaşam istiyor, talepleri kabul edilsin!

Halil İMREK*

Adana’da Büyük Saat civarındaki Arasta’da bulunan atölyelerde çalışan bin kadar ayakkabı işçisi uzun, sağlıksız çalışma koşulları ve düşük ücretle çalışmaktan şikayetçi. İşçiler seslerinin duyulması, taleplerinin kabul edilmesi için iş bıraktı. Üç gündür üretim yapmayan işçiler, kölece yaşamaya hayır diyor.
Saya işçileri, ayakkabı üreten firmalara küçük izbe atölyelerde gruplar şeklinde üretim yapıyor. Sayacılar; fason üretim (parça başı) yapan 4’er, 5’er, 10’lar kişilik gruplar şeklinde ayakkabı yapıyor. Saya, ayakkabıların yumuşak olan üst bölümüne deniyor. Sayacı, doğal ya da suni deri ürünlerinden kesilmiş parçaları el ve makinelerle işleyerek ayakkabı modeline uygun hale getiriyor.
Arasta’da makine sesi, çekiç sesi kesildi
Adana sayacılar sitesinde sayacıların tıraş bıçağı, tıraş makinesi, dikiş makinasının, ve çekicin sesi kesildi. Boya kokusu, yapıştırıcı kokusu kaybolmuş. İşçiler dışarıda gruplar halinde bekliyor. Ciğerlerine temiz hava çekiyor, ücretlere istedikleri artışı konuşuyor.
Saya işçileri, sabahın köründen akşamın karanlığına kadar ayakkabının üst kısmına yapıştırıcı sürüp, elindeki çekiçle parçaların iyi birleşmesi için vuruyor. Birleşmiş parçaları saya makineleri yardımıyla modele uygun dikiyor. Bütün bunları doğru dürüst hava almayan, izbe atölyelerde, kimyasalların içinde ve her dakika zehir soluyarak yapıyor. İlaç, tiner gibi kanserojen içeriği yüksek maddeler ile çalışan işçilerin ciğerleri çürüyor. Üstelik hiçbir iş güvencesi, sosyal hakkı, sigortası da yok.
Diktikleri ayakkabılar mağazalarda yüzlerce liraya satılıyor
Saya işçilerinin çoğu 4-5 yıldır zam alamıyor. Bu süre zarfında iğneden ipliğe her şeye defalarca zam geldi. Adana’da toplu taşımaya daha geçen gün 2,60 TL zam geldi.
Saya’da çay 25 kuruştan 75 kuruşa çıkmış. Tavuk dürüm 3 tl’den 7 tl’ye çıkmış. Kıyma dürüm 7 TL’den 15 TL’ye çıkmış. Ama onların ayakkabı çifti başına aldıkları para halen aynı. Saya işçilerinin diktikleri ayakkabıların fiyatları almış başını gitmiş. İşçiler diktikleri en ucuz ayakkabının 40 TL’ye satıldığını 300-400 TL’ye kadar ayakkabı satıldığını belirtiyorlar. Ancak ellerine geçenin, lüks ayakkabı mağazalarındaki, AVM’lerdeki diktikleri “bir çift ayakkabı parası” olduğunu söylüyorlar. Kendi diktikleri ayakkabıları giyemediklerinin altını çiziyorlar.  Saya işçileri artık yüz yıl öncesinin koşullarında çalışmak istemedikleri için eyleme geçtiler. İşçiler ağır ve sağlıksız çalışma koşulları ile düşük ücretleri protesto etmek için üç gündür çalışmıyorlar.
Saya işçileri ne istiyor?
Şimdi % 25 zam
Her yıl Ocak ayında %10 zam
Bugün istenilen %25 zam geriye dönük açıkların kapatılması, eriyen ücretlerinin dengelenmesi için gerekli. Saya işçisi insanca yaşamak; sadaka değil emeğinin, alın terinin karşılığını kazanmak istiyor.
Saya işçisi 2012 yılında kazandı yine kazanacak
Saya işçisi 2012 yılında direnişe geçmiş ve kazanmıştı. Bugün patronlar, ayakkabı firmaları  Suriyeli işçilere ucuza ayakkabı diktiriyorlar. Yapılması gereken Suriyeli işçilerle birlik olup patronların planlarını bozmaktır. Suriyeli bir çok işçinin direnişe katılamsı destek vermesi büyük bir avantaj. Yeter ki işçiler birliğini beraberliğini bozmasın ve talepleri etrafında mücadeleyi sürdürsün, yine kazanmayı bilecektir.
Emek Partisi saya işçilerinin yanındadır
Emek Partisi olarak; saya işçilerinin, çalışma koşullarının düzeltilmesi, ücretlerinin yükseltilmesi ve iş güvencelerinin sağlanması taleplerini destekliyoruz. İşçilerin kendi partisi olarak, haklı mücadelelerinde onların yanında olacak ve işçilere her türlü desteği vereceğiz.
Tüm Adana halkını, işçi ve emekçileri, sendikaları, meslek odalarını ve dernekleri, saya işçileri ile dayanışmaya çağırıyoruz.
*Emek Partisi GYK Üyesi