HUBUBATTA EKİM ZAMANI

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, geçen 10,5 milyon hektarı aşkın bir alanda buğday, arpa, çavdar ve yulaf ekildiğini, bu yıl da bu kadar bir alanda ekim yapılacağını tahmin ettiklerini bildirdi.

Bayraktar, “10,5 milyon hektarın 7,53 milyonunu buğday, 2,75 milyonunu arpa, 0,14 milyonunu çavdar ve 0,09 milyonunu yulaf oluşturdu. Ekim alanı büyüklüğü itibarıyla buğday ve arpada Konya, çavdarda Niğde, yulafta Ankara birinci” dedi.

Şemsi Bayraktar, hububatta ekim dönemi olması nedeniyle yaptığı açıklamada,  ülke genelinde ekimlerin başladığını bildirdi. Verim ve kaliteyi artırmanın, bölgelere göre değişen iklim ve toprak şartlarına uygun çeşitlerin geliştirilmesi, bunların ihtiyaç duyduğu toprak hazırlığı, ekim, bakım ve benzeri işlemlerin yerine getirilmesiyle mümkün olabileceğini belirten Bayraktar, şunları kaydetti:

“Hububat, ülkemizde diğer bazı bitki çeşitlerinin ekonomik olarak yetiştirilemediği soğuğun ve kuraklığın hüküm sürdüğü hemen her bölgede üretilmektedir. Hububat yetiştiriciliğinde, özellikle buğday ve arpa üretiminde kaliteli ve bol ürün için toprak hazırlığı, ekim, bakım gibi kültürel işlemlerin tekniğine uygun yapılması gerekir. Ülkemizde çevre şartları nedeniyle buğday ve arpada çeşitlerin bölgelere göre değişiklik göstermektedir. Uygulanan tarım teknikleri de farklıdır.

-Ekim için toprak nemi yeterli, toprak sıcaklığı 8-10 derece olmalıdır-

Birçok çiftçinin tek gelir kaynağı olması ve yılda sadece bir defa ürün alınması nedeniyle isabetli ekim zamanının belirlenmesi çok önemli olduğunu belirten Bayraktar, şöyle devam etti:

“Çiftçilerimiz ekim zamanını çok iyi belirlemelidir. Alatav riskine (çimlerin kuruması) dikkat edilmesi gerekir. Bölgelerine göre değişmekle beraber hububat yetiştiriciliğinde kışlık ekimlerde özellikle Eylül ayının son iki haftası ile Ekim ve Kasım ayları tohum ekimi için büyük önem arz ediyor. Ekim zamanının belirlenmesinde yapılacak çok basit hatalar belki de bir yılın kaybolmasına sebep olabilmektedir. Bu nedenle ekim için toprak nemi yeterli, toprak sıcaklığı da 8-10 derece olmalıdır. Yine ekim, toprakta çimlenmenin hızlı bir şekilde olacağı, alatav riskinin azaldığı ve kışa girmeden önce iyi bir çıkışın sağlanacağı zamanda yapılmalıdır. Ekim zamanının belirlenmesinde tohum çeşidinin soğuğa dayanıklılık gibi faktörler de önemlidir.”

-Erken ve geç ekimin sakıncaları-

Bayraktar, erken yapılan ekimlerde, toprak sıcaklığın yüksek olmasının tohumların çimlenmemesine, topraktaki yetersiz nem ve ekim sonrası yağışların yetersiz kaldığı durumlarda ise tohum çimlenmesi ve arkadan gelen yüksek sıcaklık sonucu çimlerin kurumasına (alatav) neden olacağını ifade etti.

Şemsi Bayraktar, geç ekimlerde ise tohumlar kışa girmeden çimlenmeme veya yetersiz çimlenme durumu olduğunu, kış döneminde büyüme ve gelişme olmaması nedeniyle kışlık ekimden beklenen faydanın azalacağını belirtti. Bayraktar, ekimde gecikilmede yetersiz çimlenmenin, kışa zayıf ve cılız giren bitkinin kıştan ve bazı haşarelerden zarar görmesine neden olduğunu vurguladı.

Kaliteli ve yüksek verim için hububat yetiştiriciliğinde toprak hazırlığı, ekim, uygun tohumluk, gübrelemenin önemine de dikkati çeken Bayraktar, “Toprak hazırlığında ülkemizde özellikle buğday yetiştiriciliğinin yaygın olarak yapıldığı İç Anadolu bölgesinde, yağış yetersizliği nedeniyle yaygın bir şekilde tahıl- nadas sisteminin uygulanmaktadır. Tahıl-nadas sisteminde nadastan beklenen faydanın sağlanabilmesi için anız bozmanın zamanında yapılması gerekir” dedi.

-“Bol ve kaliteli ürün için sertifikalı tohumluk, tahlil sonuçlarına göre gübre”-

Hububat yetiştiriciliğinde bol ve kaliteli ürün alabilmek için sertifikalı tohumluk kullanılmalı, toprak tahlil sonuçlarına göre gübreleme yapılması gerektiğini vurgulayan Bayraktar, şunları kaydetti:

“Ekimde iyi hazırlanmış bir tohum yatağına mibzerle ekim yapıldığında ve sertifikalı tohum kullanıldığında dekara ekmeklik buğdaylarda 16-18 kilogram, makarnalıklarda ise 18-20 kilogram tohum kullanılmalıdır. Tohumluk kalitesinin iyi olmadığı, tarla hazırlığının kötü yapıldığı veya ekimin geciktiği durumlarda tohumluk miktarı artırılabilir. Ekim derinliği, normal koşullarda 5-6 cm arasında olmalıdır. Kaliteli ve bol ürün alabilmek için yüksek vasıflı tohumluk fevkalade önemli. İyi bir tohumluk bölge şartlarına uyan, önceden ekileceği bölgede denenmiş, bazı bölgeler için özellikle kurağa dayanıklı, sanayinin hammadde isteğine cevap verebilecek kalitede, tescilli veya üretim izinli, verim potansiyeli ve sürme hızı yüksek, taneleri dolgun, hastalık (sürme gibi) ile zararlılara karşı ilaçlanmış olmalıdır.

Hububat üretiminde kaliteli, yüksek verim için mutlaka gübrelemenin yapılması gerekir. Çiftçilerimiz gübreleme yaparken mutlaka toprak tahlili yaptırmalı, ihtiyaç duyulan bitki besin maddesine göre gübreleme programı uygulanmalıdır.

Toprağa hangi cins gübrenin ne miktarda verileceğine toprağın özelliği, toprak tahlil sonucu ve tarlanın verim seviyesine göre karar verilmelidir.”

-Buğday ekim alanında Konya, Ankara ve Diyarbakır ilk üçte-

Şemsi Bayraktar, 2012 yılı verilerine göre en fazla buğday ve arpanın Konya’da ekildiğini bildirdi. Buğdayda 6 milyon 50 bin 996 dekarla birinci olan Konya’yı, 4 milyon 211 bin 494 dekarla Ankara, 3 milyon 479 bin 550 dekarla Diyarbakır, 3 milyon 396 bin 66 dekarla Yozgat, 3 milyon 64 bin 864 dekarla Şanlıurfa, 2 milyon 863 bin 118 dekarla Sivas, 2 milyon 97 bin 41 dekarla Çorum, 1 milyon 991 bin 870 dekarla Adana, 1 milyon 683 bin 967 dekarla Mardin, 1 milyon 673 bin 511 dekarla Afyonkarahisar’ın izlediğini bildirdi.

-Arpa ekim alanında ilk üçü Konya, Ankara ve Şanlıurfa paylaşıyor-

Arpa ekilen alanlarda Konya’nın 2 milyon 749 bin 626 dekarla birinci olduğunu belirten Bayraktar, Konya’yı 2 milyon 196 bin 569 dekarla Ankara, 1 milyon 946 bin 64 dekarla Şanlıurfa, 1 milyon 224 bin 910 dekarla Kayseri, 1 milyon 200 bin 786 dekarla Afyonkarahisar, 1 milyon 40 bin 31 dekarla Eskişehir, 1 milyon 34 bin 436 dekarla Kırşehir, 771 bin 150 dekarla Aksaray, 730 bin 456 dekarla Uşak, 725 bin 210 dekarla Çorum’un takip ettiği bilgisini verdi.

-Ekim alanı itibarıyla birincilik çavdarda Niğde’de, yulafta Ankara’da-

Bayraktar, çavdar ekilen alanlarda Niğde’nin 190 bin 470 dekarla birinci olduğunu, bu ili 184 bin 850 dekarla Kayseri, 154 bin 315 dekarla Nevşehir, 121 bin dekarla Balıkesir’in izlediğini, Eskişehir, Konya, Erzurum, Aksaray, Ankara ve Sivas’ın ekim alanında ilk 10’da yer aldığını vurguladı.

TZOB Genel Başkanı, yulaf ekilen alanlarda Ankara’nın 93 bin 759 dekarla ilk sırayı aldığını, Ankara’yı 87 bin 977 dekarla Çanakkale, 85 bin 940 dekarla Kocaeli, 74 bin 575 dekarla Nevşehir takip ettiğini, bu illerin dışında Karaman, Konya, Balıkesir, Niğde, Sivas ve Bursa illerinin ilk 10’a girdiğini belirtti.

Bayraktar, hububat üreticilerinin bol ve kaliteli ürün için başarılı bir ekim dönemi geçirmelerinin herkesin temennisi olduğunu vurguladı.

İlleri itibarıyla dekar olarak buğday, arpa, çavdar, yulaf ekilen alanlar ve illerin ülke içinde aldıkları pay şöyle: