DANE MISIR ÜRETİMİNDE ADANA BAŞTA GELİYOR

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, 1994-2013 döneminde mısır üretiminde olağanüstü bir artış olduğunu bildirerek, “bu dönemde 3,2 katına çıkan dane mısır üretimi 1 milyon 850 bin tondan 5,9 milyon tona çıktı” dedi.

Bayraktar, yaptığı açıklamada, 2012 yılında 4,6 milyon ton dane mısırın yanı sıra 14 milyon 956 bin 457 ton silajlık mısır, 302 bin 14 ton hasıl mısır (kuru maddesi yüzde 30-40 düzeyinde, taneleri süt hamur oluşum döneminde ve 4-5 santimetre uzunluğunda doğranan mısırdan yapılan silaj).üretimi yapıldığını vurguladı.

Şemsi Bayraktar, 1988-1989 yıllarında 2, 1990’da 2,1, 1991’de 2,18 milyon, 1992’de 2 milyon 225 bin, 1993’de 2,5 milyon tona çıktıktan sonra 1994 yılında 1 milyon 850 bin tona gerileyen dane mısır üretiminin, 1995 yılında 1,9, 1996 yılında 2, 1997’de 2,08, 1998’de 2,3 milyon, 1999’da 2 milyon 297 bin ton,  2000 yılında ise 2,3 milyona ulaştığını belirtti. 2001 yılında 2,2 milyon ton olan dane mısır üretiminin, 2002 yılında 2,1 milyon tona indikten sonra 2004 yılında ilk kez 3 milyon tona yükseldiğini bildiren Bayraktar, 2005 yılında ilk kez 4,2 milyon tonla 4 milyon tonu aşan üretimin, 2006 yılında 3 milyon 811 bin tona, 2007 yılında 3 milyon 535 bin tona indiğini hatırlattı. Dane mısır üretiminin 2008 yılında 4 milyon 274 bin tona çıkan, 2009 yılında 4 milyon 250 bin tona inen, 2010 yılında yeniden 4 milyon 310 bin tona yükselen üretimin,  2011 yılında 4,2 milyon tona yeniden gerilediğini vurgulayan Bayraktar, üretimin 2012 yılında 4,6 milyon tonla ilk kez 4,5 milyon tonu geçtiğini bildirdi.

Üretim 2013 yılında 6 milyon tona dayandı

Bitkisel üretim ikinci tahmin verilerine göre, 2013 yılında dane mısır üretiminin büyük bir artış göstererek 5,9 milyon tona ulaşacağını ve 6 milyon ton sınırına dayanacağını belirten Bayraktar, şunları kaydetti:

“2012 yılında dane mısır üretimi yüzde 9,5 artmıştı. Bu artış oranı 2013 yılında yüzde 28,3’e ulaştı. Mısır ekilen alan 2001 yılında 5,5 milyon dekardı. Bu rakam 2002 yılında 5 milyon dekara indi. 2003 yılında 5,6, 2004 yılında 5,45, 2005 yılında 6 milyon dekara ulaştı. 2006 yılında 5 milyon 360 bin dekar olan mısır ekilen alan, 2007 yılında 5 milyon 175 bin dekar, 2008 yılında 5 milyon 950 bin, 2009 yılında 5 milyon 920 bin, 2010 yılında 5 milyon 940 bin, 2011 yılında 5 milyon 890 bin, 2012 yılında 6 milyon 226 bin 94 dekara çıktı.”

İllerde üretim

Dane mısır üretiminde Adana, Şanlıurfa, silajlık mısır üretiminde İzmir, Konya, hasıl mısır üretimde Zonguldak, Isparta başta geldiğine dikkati çeken Bayraktar, şu bilgileri verdi:

“Adana 2012 yılında dane mısır üretiminin yüzde 14,84’ünü, Şanlıurfa yüzde 13,24’ünü gerçekleştirdi. 2012 yılında 682 bin 462 tonluk dane mısır üretimiyle birinci olan Adana’yı, 608 bin 991 tonla Şanlıurfa, 435 bin 588 tonla Mardin, 327 bin 552 bin tonla Sakarya, 322 bin 153 tonla Osmaniye, 312 bin 59 tonla Konya, 230 bin 822 tonla Manisa, 148 bin 472 tonla Mersin, 146 bin 455 tonla Aydın, 136 bin 984 tonla Hatay, 135 bin 572 tonla İzmir, 114 bin 524 tonla Kahramanmaraş, 113 bin 98 tonla Diyarbakır, 112 bin 624 tonla Karaman, 104 bin 859 tonla Bursa izliyor.

Silajlık mısırın yüzde 12,54’ü İzmir’de, yüzde 7,53’ü Konya’da üretildi. 2012 yılında 1 milyon 875 bin 790 tonluk silajlık mısır üretimiyle ilk sırayı alan İzmir’i, 1 milyon 125 bin 751 tonla Konya, 944 bin 277 tonla Balıkesir, 893 bin 440 tonla Bursa, 880 bin 531 tonla Aydın, 671 bin 544 tonla Sakarya, 665 bin 448 tonla Çanakkale, 550 bin 808 tonla Samsun,  519 bin 44 tonla Denizli, 430 bin 293 tonla Kayseri takip ediyor.

Hasıl mısırın yüzde 15,58’i Zonguldak, yüzde 14,83’e Isparta üretildi. Zonguldak, 2012 yılında ürettiği 47 bin 44 ton hasıl mısır üretimiyle birinci olurken, Isparta 44 bin 798 tonla ikinci, Antalya 24 bin 983 tonla üçüncü, Aydın 22 bin 684 tonla dördüncü,  Balıkesir 20 bin 449 tonla dördüncü, Sakarya 20 bin 150 tonla beşinci oldu.”

Verimde dane mısırda Aydın, silajlıkta Mardin, hasılda Eskişehir birinci

Dane mısırda 2012 yılında ülke ortalama dekar başına verimin 739 kilogram iken, Aydın’da 995, İzmir’e 972, Manisa’da 883, Adana’da 861, Siirt’te 858 kilograma ulaştığını bildiren Bayraktar, verimin Zonguldak’ta 169, Ordu’da 164, Giresun’da 154, Bayburt’ta 133, Ardahan’da 100 kilograma kadar indiğini belirtti.

Silajık mısırda 2012 yılında dekar başına verimde ülke ortalamasının 4 bin 450 kilogram olduğunu vurgulayan Bayraktar, verimin, Mardin’de 6 bin, Kırşehir’de 5 bin 684, Malatya’da 5 bin 615, Konya’da 5 bin 327, Çanakkale’de 5 bin 266 kilograma yükseldiğini, bu rakamın Ordu’da 2 bin 309, Adıyaman’da 2 bin 218, Van’da 2 bin 144, Kars’ta 1800, Kilis’te 730 kilograma kadar düştüğü bilgisini verdi.

Bayraktar, hasıl mısırda 2012 yılında dekar başına ülke ortalama veriminin 1739 kilogram olduğunu, bu rakamın Artvin’de 537, Edirne’de 419, Kocaeli ve Osmaniye’de 333, Mersin’de 317 kilograma kadar gerilediği, Eskişehir’de 5 bin, Isparta’da 4 bin 54, Malatya’da 3 bin 911, Bolu’da 3 bin 536, Ankara’da ise 3 bin 303 kilograma yükseldiğini belirtti.

Üretimde ABD birinci, Çin ikinci, Brezilya üçüncü-

Türkiye’nin dünya dane mısır üretiminde payı, üretim artışına bağlı olarak arttığı bilgisini veren Bayraktar, 2012 yılında üretimde ABD’nin 273,8 milyon tonluk üretimle birinciliğini sürdürürken, Çin’in 208,1 milyon tonla ikinci, Brezilya’nın 71,3 milyon tonla üçüncü olduğunun görüldüğünü belirtti.

Bayraktar, şunları kaydetti:

“Türkiye,  2012 yılında 4,6 milyon ton üretimiyle Macaristan’ın ardından dünyada 24’üncü sırada bulunuyor. İspanya, 4,2 milyon tonluk üretimiyle Türkiye’yi takip ediyor. Dünya dane mısır üretimi, 1994-2012 döneminde 569 milyon 12 bin 72 tondan 875 milyon 98 bin 630 tona çıktı. 2013 yılında 959 milyon 835 bin tona yükseldi.  Türkiye’nin 1994 yılında 1 milyon 850 bin ton olan dane mısır üretimi, 2012 yılında 4,6 milyon tona çıktı. 2013 yılında 5,9 milyon tona yükselecek. Türkiye’nin dünya mısır üretiminde 1994 yılında yüzde 0,325 olan payı, 2012 yılında yüzde 0,526’ya çıktı. Bu oran, 2013 yılında yüzde 0,615’e ulaşacak.”

Yıllar itibarıyla mısır ekilen alan, dane mısır üretimi şöyle:

2012 yılında iller itibarıyla ekilen alan, dane mısır üretimi, dekar başına verim ve üretimdeki payı şöyle:

2012 yılında iller itibarıyla ekilen alan, silajlık mısır üretimi, dekar başına verim ve üretimdeki payı şöyle:

2012 yılında iller itibarıyla ekilen alan, hasıl mısır üretimi, dekar başına verim ve üretimdeki payı şöyle:

Kaynak: TÜİK

2012 yılında en fazla mısır üreten 25 ülkenin dane üretimi şöyle: