MÜLKİYETTE TEHLİKE ÇANLARI!

KAYNAK: Yeni Adana Gazetesi

Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası (HKMO) Adana Şube Başkanı Hasan Zengin, planlama ve uygulama süreçlerinde Türkiye’de en çok sorun yaşayan illerin başında Adana’nın geldiğini belirtti. Hasan Zengin, Yeni Adana Gazetesi’ne açıklamada Adana’da planlama ve uygulama süreçlerinin çok uzun döneme yayılmasının sorunları artırdığını söyledi.

Adana’da yaşanan sorunlardan kenti yönetenlerin yanı sıra kendilerinin de sorumluluğu bulunduğunu kaydeden Zengin, “Herkes az ya da çok hatasını kabul etmek zorunda. 3194 sayılı İmar Kanunu’nu birçok nedenden dolayı doğru uygulayamadık. Adana’da kentsel rantın yönetilmesi noktasında kavgalar yaşandı” diye konuştu.

“MÜLKİYET HAKKINA SAYGI GÖSTERİLMİYOR”

Kentsel dönüşümün tüm sorunların çözümüymüş gibi anlatıldığını ancak dönüşümün doğru uygulanması halinde çözüm olacağını vurguladı. Kentsel dönüşümü uzun yıllardan bu yana desteklediklerini ancak mahkemelerde biriken davaların asıl ve temel probleminin mülkiyet problemi olduğunu kaydeden Zengin, “Vatandaşların Anayasal güvencesi altındaki mülkiyet haklarına fazla saygı gösterilmediğini söyleyebilirim. Hazine de buna dâhildir. 3194 sayılı kanun içerisinde siz, vatandaşı bulunduğu uygulama alanı içerisinde değerlendirmek zorundaydınız. Bu yapılmadığı zaman planlar bozuldu, uygulamalar bozuldu. Fakat kentsel dönüşümde durum daha vahim. Siz, yeni uygulama ile bir kent içerisinde vatandaşları artık o alan içerisinde değil, çok uzaklara da atabileceksiniz. Uygulama buna imkân veriyor. Tabii bu sonuçta vatandaşın Anayasal güvencesi altında olan mülkiyet hakkını başka bir şekilde zora sokmak, kısıtlamak anlamına gelir” dedi.

“TEHLİKEYİ GÖRÜYORUZ”

Asıl sorunun da mülkiyet hakkının zora sokulmasından kaynaklanacağını dile getiren Zengin, şöyle konuştu:

“Biz bu tehlikeyi görüyoruz, biz mülkiyet hakkını ancak bir koşulda kısıtlayabiliyoruz, kamu yararı olması gerekiyor. Avrupa Birliği Uyum Yasaları içerisinde ek protokolün 1. maddesini imzaladık. Orada şöyle deniyor: Avrupa Birliği’ne üye her vatandaş kendi gayrimenkulüne, bu haklarına saygı gösterilmesini ister. “Ancak” diyor ek protokol, “Bu, vatandaşın mülkiyet hakkı kamu yararı doğrultusunda ve Avrupa Birliği Uyum Yasaları normunda ancak kısıtlanabilir.” Öyle bir durum ki bu, kentsel dönüşüm konusunda bunu nereye sığdıracağız? Mesela vatandaşı aldık, çok uzak bir yere attık ve iç yargı tüketildiğinde muhtemeldir ki eğer böyle bir uygulama olursa bundan dönmeler olacaktır. İptal kararları ve geriye dönüş kararları da olursa Adana’mızın kanayan yarasının çözümünün şu an çok zor olduğunu söylüyoruz, o dönemler içinden çıkılmaz bir hale gelecektir. Bizim önerimiz şu: Kesinlikle vatandaşla anlaşılması esastır, vatandaşla anlaşılsın ve şeffaf yapılsın. Şimdi bu kentsel dönüşüm deyince akla rant ve peşkeş geliyor. Niye geliyor? İmar uygulamalarında bu süreci yaşadık. Şeffaf yaparsak vatandaş ne kadar rant olduğunu görür ve gördüğünü ister, fazlasını isteyemez. Dolayısıyla şeffaf yapılanın bu denli yararı olacaktır.”

“PAYLAŞIMCI DEĞİLİZ”

İmar rantından dolayı aşırı mülk hırsının 1980 sonrası özellikle paylaşımcılığı yok ettiğini ifade eden Hasan Zengin, “Toplum olarak paylaşımcı değiliz. Bu bizi sıkıntıya sokuyor. Özellikle 75.Yıl Cumhuriyet Orman Alanı, Yaban Hayatı Geliştirme Sahası iptal edilen planlar konusu Çukurova Belediyesi’nin çıkmazı. Buralar düzelmeden Adana’nın herhalde imar sorunları da çözülmeyecektir. Sivil toplum örgütleri ve meslek odaları olarak özellikle bu Yaban Hayatı Geliştirme Sahasının ortadan kaldırılması için mücadele ettik. Çözümde belli bir noktaya gelmesinde bizim de katkımız var. Bu noktada mücadeleye devam etmeliyiz. Zaten onun arkasındayız” şeklinde konuştu.

“KENT BİLGİ SİSTEMİ YAŞATILMALI”

Açıklamasında Akıllı Kent Otomasyon Sistemi’ne de (AKOS) değinen HKMO Adana Şube Başkanı Hasan Zengin, şunları söyledi:

“Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) ve bağlı odalar olarak kent bilgi sistemleri kurulması ve yaşatılması noktasında hep çeşitli etkinlikler yapıyoruz. Bir kent yöneticisine sonsuz imkânlar sunan ve kenti yönetirken ona alternatifler sunacak olan bu projeyi geleneksel yöntemlerle sürdürmek bir hayli zor. Adana’nın, Çukurova’nın, Seyhan’ın, Yüreğir’in, Sarıçam’ın ve diğer ilçelerde yaşayan vatandaşların ihtiyaçları gelişen teknolojiyle katlanarak büyüyor. Bu sistemin bir an önce yaşatılması gerekir. Biz Harita Mühendisleri Odası olarak da geçmişte değinmiştik. Bize bir kez brifing verildi; fakat onun ne halde olduğunu bilmiyoruz. Çok önce tamamlanması gerekirken tamamlanmadığını görüyoruz. Orada da biz meslek odaları olarak belediye başkanlarına destek vermeyi sürdüreceğiz. Hep bunları söylüyoruz da ülkemizde uygulanan politikalar var. Toprağı kolay alınır satılır meta olmaktan çıkarmadıktan sonra da bunları çözmek zor. Toprak üretemediğimiz metadır. Yanlış kullandığınız zaman geri dönülmesi mümkün değil. Dolayısıyla bunu da çıkarmamız gerekiyor ama bu ülke politikası… Yani şu anda biz kentlerimizi ve ülkemizi pazarladığımız için bundan vazgeçmemiz gerekiyor. Bu belediye başkanlarını biraz aşıyor.”