Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Adana İl Koordinasyon Kurulu (İKK), ‘Bilgi ve Toplum Merkezli Kent Konseyleri’ konulu panel düzenledi. Moderatörlüğünü İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Adana Şube Başkanı Nazım Biçer’in yaptığı panel öncesi TMMOB İKK adına konuşan İnşaat Mühendisi Ahmet Berdan Dinçyürek, panelin Anakent’in sorunlarına hazırlık yapmak, çözüm önerileri sunmak ve kent konseyi seçimlerini değerlendirmek üzere düzenlendiğini söyledi.
Adana’nın her alanda geriye gittiğini belirten Dinçyürek, “Yaşanabilir kentler sıralamasında 50. Sıraya geriledik. Yerel yönetimlerin güçlenmediği bir ortamda sorunları çözemeyiz. Sorunların çözümünde Kent Konseyi’nin önemli olduğunu düşünüyoruz ve Kent Konseyi’nin nasıl olması gerektiğine yönelik kafa yoracağız, tartışacağız” dedi.
Moderatör Nazım Biçer ise, 1997 yılında, yerel yönetimlerin öncülüğünde, sivil toplumun ve diğer ortakların, birlikte kendi sorunlarını ve önceliklerini belirleyerek, kentler için saydamlık, katılım, çalışma uyumu, yerindelik ve toplumsal ortaklıklara dayanan yönetim anlayışını oluşturmak üzere ‘Türkiye Yerel Gündem 21 Programı’nın uygulanmaya başlandığını hatırlattı.
“BELEDİYEYE BAĞLI ORGAN EĞİLİMİ OLMAMALI”
2009 yılına gelindiğinde, 5393 sayılı Belediye Yasası’nın 76. maddesi uyarınca, Yerel Gündem 21 süreçlerinin bundan böyle Kent Konseylerinin bünyesinde devam etmesinin sağlanmasının hedeflendiğini belirten Biçer, “Bu kapsamda kent konseyleri oluşturulmaya başlanmıştır. Ancak kent konseylerinin, yasada yer aldığı için kurulması gereken belediyeye bağlı bir organ olarak görülme eğilimi yaygındır. Ülkemizde, yerel yönetimlerin içinde bulunduğu durum, amaçladığımız, özlediğimiz bir toplumsal yaşamı geliştirmeye uygun değildir. Yerel yönetimler, bir yandan özelleştirmelerle, bir yandan da dış borçlanmalarla kentsel altyapı ve hizmetlerini ticarileştiren kurumlar haline dönüşmüş, ticari şirketler gibi yönetilmeye başlanmıştır” dedi.
Kente dair alınan her kararın, her işin her icraatın insanları ilgilendirdiğini kaydeden Biçer, şunları söyledi:
“Bizler, yerel yönetimlerin, kente vatandaşa karşı sorumluluğunun bilincinde olarak adım atmalarını istiyoruz. Kent kimliği korunmalı, sosyal, kültürel, çevre dahil çok boyutluluk ihmal edilmemeli, vatandaşın görüşleri, talepleri önemsenmeli ve bilgi alma hakkı ihlal edilmemeli, katılımcılık hayata geçirilmelidir. Bugün tüm belediyelerimiz katılımı önemsediklerini, muhtarlarla, STK’larla, Meslek Odaları ile birlikte çalışmalar yaptıklarını açıklıyorlar. İşte biz tam bu noktada bu katılımcılığın, bu fikir alışverişinin sözde kalmaması gerektiğini, gerçek bir işlerliğe kavuşması gerektiğini düşünüyoruz. Kent konseyleri bu katılımcılığın işletildiği organlar haline dönüşebilmelidir. Kent konseylerinin kuruluş amacı halkın karar alma süreçlerine katılımını sağlamak, belediye meclislerine yerel yaşamın ihtiyaçlarına göre önerilerde bulunmak, meclis kararlarının değiştirme, dönüştürme ve denetleme sürecinde etkin rol oynamaksa, sorun bunu hayata geçirmek için atacağımız adımların ne olacağı ile ilgilidir. Halkın denetimi, katılımcılık sağlanmadan zaten yerine getirilemez. Mahalle meclisleri, sokak meclisleri, kadın meclisleri, engelli meclisleri ile desteklenmesi gereken kent konseylerininasıl sağlıklı işler hale getireceğiz? Kent konseylerinin, samimi, şeffaf bir zeminde hareket ederek, kent yaşamında, katılımcılığı, demokrasiyi geliştirmesini nasıl sağlayacağız?
Bugün burada bunları konuşacağız. Adana Büyükşehir Kent Konseyi toplantısında, konsey yürütme kurulu üyeliğine önerildim. Adana’ya katkı sunacağım bir çalışma içinde olacağım düşüncesiyle Adana Büyükşehir Kent Konseyinde yer almaya başladım. Kent konseylerinde, TMMOB’ye bağlı Odalarımızın Adana Şubelerinden, diğer Adana örgütlenmelerinden başka arkadaşlarımız da bulunmaktadır. Bizler, kent konseylerinde izleyeceğimiz yol konusunda ortak akıl oluşturursak,konseyleri kent yararına işler konumlara ulaştırabiliriz diye düşünüyorum” dedi.
“KENT KONSEYİ İRADE GÖSTERMELİDİR”
Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mahir Fisunoğlu da kentlerin tarihsel olarak bilginin üretildiği ve paylaşıldığı yer olmanın haricinde demokrasinin üretilip paylaşıldığı yerler olduğuna dikkati çekti.
“Ama kentlerimiz yoğun göç altında sıkışmaya uğradı ve hizmetler yetersiz kaldı, insanlar kente entegre olamadı” diyen Fisunoğlu, “Ülkemiz her ne kadar gün geçtikçe eğitim de ve de ekonomide ilerlese de bir çok hizmet hala yeterli düzeyde değil. Yerel yönetimler ve siyasi kurumlar bunlara çözüm getirmek adına bir çok proje ortaya koymaktadır ama bu projeler uzun vadeli değil iktidarlığı sürecini kapsamaktadır. İşte tam da bu noktada Kent Konseyleri devreye girmelidir ve irade göstererek kentin geleceğini garanti altına almalıdır” diye konuştu.
Kentleri yönetenlerin kent elitleri ve köklü aileler olduğuna işaret eden Fisunoğlu, “Siyasi kurumlarda da bunlar bulunmaktadır. Kent kaynaklarını ya da yeni bir kavram olarak kent rantlarını kendilerine değil de toplumun lehine kullanmaları hızlı bir iyileşmeyi beraberinde getirecektir. Kent konseyi kentin bütün dinamiklerini içine alarak siyasileri hem denetlemeli hem de projelerin devamlılığını sağlamalıdır. Kent konseyleri ülkemizin hemen hemen her ilinde aktif bir şekilde ve yasal olarak vardır fakat yaptırım güçleri yoktur. Bu sebeple de toplumda Kent Konseyini benimseyip sahip çıkma söz konusu olmuyor. Kent konseylerini güçlendirmek için ise mahallelerden başlayarak örgütlenmek en doğrusu olacaktır” dedi.
“BELEDİYE BAŞKANLARININ KUKLASI OLMAMALI”
Mersin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi, Mezitli Kent Konseyi Başkanı Doç. Dr. Ulaş Bayraktar ise, kent konseylerinin belediyelerin arka bahçesi olmaktan çıkarılması gerektiğini vurguladı. Kendisinin de Mezitli’de Kent Konseyi Başkanı olduğunu ancak mevcut haliyle bu görevi ne kadar sürdüreceğini bilemediğini ifade eden Bayraktar, “Kent Konseyleri belediyelerin arka bahçesi olarak algılanıyor. Bu algıyı değiştiremezsek kent konseylerinin hiçbir anlamı olmaz. Belediye başkanının etkisi altından çıkamaz” diye konuştu.
“Kentlerin kimlikleri ve çehreleri vardır ama en önemlisi akılları da vardır” diye konuşan Bayraktar, “Kentlerimiz adab-ı muaşereti kaybetti. Kentin insanları yerel yöneticilerden projeler istedikçe siyasiler de çılgın projeler yarışına girerek aklın sınırlarını aşan trajikomik durumlarla karşılaştık” dedi.
Kent konseylerinde işlerliğin olmadığını, belediye başkanlarının kuklası olarak bilindiğini, siyasal rant alanı olarak kullanılmalarının yanı sıra belediyelerin hizmet birimi gibi hareket ettiğini ifade eden Bayraktar, “Halbuki Kent Konseyleri, vatandaşlarda aidiyet, güven, bilgi ve örgütlenmeyi sağlayarak ilerlemeli. Yurttaşları işin içine katıp kollektif bilinci oluşturmaları gerekir. Dünya ve Avrupa örneklerini aslında daha fazla incelersek ülkemizdeki kent konseylerinin halinin ne olduğunu daha iyi görebiliriz” şeklinde konuştu.
“İNSAN ODAKLI ÇÖZÜM”
Panelin ardından soru cevap bölümüne geçildi. Bu bölümde söz alan CHP Çukurova İlçe Başkanı Haşmet Biçer ise “Temsili demokrasi yerine bilim ve bilgi demokrasisini yerleştirdiğimizde bir çok sorunumuz çözülmüş olacak. Teknoloji ve bilim inşaasını; katılımcı ve şeffaf anlayışlarla desteklemeli, toplumu demokratikleştirip hizmetleri insan odaklı yapmalıyız. Kent konseyleri ise bu açıdan hepimiz için fırsattır. Halkın, sivil toplumun, akademisyenlerin katılımını sağlayarak kentimize insan odaklı çözümler getirebiliriz” dedi.KİMLER KATILDI?
Panele Adana Kent Konseyi Başkanı Ahmet Özen ve Genel Sekreter Ekrem Aslan, Çukurova Gazeteciler Cemiyeti (ÇGC) Başkanı Cafer Esendemir, Makine Mühendisleri Odası Adana Şube Başkanı Hüseyin Atıcı, Mimarlar Odası Adana Şube Başkanı Bekir Kamışlı, Jeoloji Mühendisleri Odası Adana Şube Başkanı Mehmet Tatar, Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası Adana Şube Başkanı Hasan Zengin, Gıda Mühendisleri Odası Adana Şube Başkanı Şehmus Alpaslan, Maden Mühendisleri Odası Adana Şube Başkanı Sabahatdin Sakatoğlu, Peyzaj Mimarları Odası Adana Şube Başkanı Ramazan Doğru, Çevre Mühendisleri Odası Adana Şube Başkanı Kenan Doğan, belediye meclis üyeleri ve çok sayıda davetli katıldı.