İŞADAMLARI NEREYE YATIRIM YAPIYOR?

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, sanayici, işadamı, üst düzey şirket yöneticisi, bürokrat, mimar, mühendis, avukat gibi değişik mesleklerden çok sayıda girişimcinin, stratejik bir sektör olan tarıma yatırım yaptığını bildirdi.

Şemsi Bayraktar, son yıllarda tarım sektörüne yatırım yapan iş adamlarını dikkat ve takdirle izlediklerini belirterek, “Diğer sektörlerden tarıma yatırımı destekliyoruz ama plansız, programsız, hesapsız yatırıma karşıyız. İş bilmeden, hesapsız yatırım, patlamaya hazır bir bomba halini alır. Sektöre de zarar verir. Tarım sabır ister, sebat ister. Çiftçimizde bu var. Sebat ve sabır gösteremeyecekler bu işe girmesin. Bunlar olmadan bu işte başarılı olunamayacağını bilsinler” dedi.

Bayraktar, fevkalade meşakkatli bir iş olan tarıma yatırım yapacakların, en ufak zorlukta işi bırakmaması gerektiğini, çiftçinin işi bırakmadığını, çalışmaya devam ettiğini ve meşakkate göğüs gerdiğini vurguladı.

Şemsi Bayraktar, yaptığı açıklamada, 1 Ocak 2001-31 Ağustos 2013 tarihleri arasında tarım sektöründe 57’si yabancı, 1495’i yerli sermayeli olmak üzere 1552 yatırım teşvik belgesi düzenlendiğini bildirdi. Aktif ve tamamlanma vizesi yapılmış bu teşvik belgelerinin 255 milyon liralık bölümü yabancı sermaye, 7 milyar 362 milyon liralık bölümü yerli sermaye olmak üzere 7 milyar 617 milyon liralık yatırım öngördüğünü belirten Bayraktar, “bu teşvik belgeleri yatırıma dönüşürse, 53 bin 907 istihdam yaratılacak. Yabancı sermayeli teşvik belgeleriyle yapılacak yatırımların yaratacağı istihdam 2 bin 822 iken, yerlilerin yatırımların yaratacağı istihdam 51 bin 85’i buluyor” dedi.

TZOB Genel Başkanı olarak tarımın patronu olan Şemsi Bayraktar, tarıma yatırım yapan patronlara sektörle ilgili tavsiyelerde bulundu.

-Tarıma yatırım yapan gruplar ve yatırımcılar-

Bayraktar, tarım sektörüne yatırım yapanlar arasında, bir kısmı daha sonra sektörden çıksa da Koç, Sabancı, Doğuş, Doğan, Yaşar, Tekfen, Anadolu, Cıngıllıoğlu, Okan, Söktaş, Özaltın, Kazancı, Kipaş, Limak, Diren, Fiba, Borusan, Sütaş, Teknik Yapı, Sezer, Sel, Esas, Silkar, Arıkanlı, Özler, Orka, Öztiryaki, Şeker Piliç, Konya Şeker, Saray Halı, Global Menkul Kıymetler, Ramsey, Doruk, Aksa Enerji, Dimes, Kar, Görgünler, Elta Elektrik, Yıldız, Kayhan, Tahincioğlu Ailesi, Ethem Sancak, Murat Yalçıntaş gibi grupların ve yatırımcılarının olduğunu bildirdi.

-Yatırım alanları-

TZOB Genel Başkanı, tarıma yatırım yapan işadamlarının, profesyonel yönetici ve meslek sahiplerinin daha çok besi hayvanı üretme, devlet üretme çiftliği kiralama, seracılık, jeotermal seracılık, meyve bahçesi, organik tarım, balık çiftliği, keçi çiftliği, zeytincilik, bağcılık gibi alanlara yatırım yaptığını bildirdi.

Genel Başkan Bayraktar, küresel ısınma ve iklim değişikliği, Çin ve Hindistan gibi büyük nüfuslu bazı ülkelerde kalkınmaya bağlı olarak, tüketim eğilimlerinin değişmesi, talebin artması gibi nedenlerle gıda güvencesinin olumsuz yönde etkilenmesinin, bitkisel ve hayvansal üretimin gelecekte arz açığı verecek olmasının, gıdaya yönelik yatırımların da artmasına neden olduğuna dikkati çekti.

-“Kırsal kesimde, diğer sektörlerde de yatırım yapmalarını, istihdam yaratmalarını bekliyoruz”-

Son yıllarda tarım sektörüne yatırım yapan iş adamlarını dikkat ve takdirle izlediklerini vurgulayan Bayraktar, şunları kaydetti:

“Kendilerinden kırsal kesimde, başta gıda olmak üzere diğer sektörlerde de yatırım yapmalarını, istihdam yaratmalarını bekliyoruz. Gelecekte, bu iş adamlarının kırsal kesimdeki tarımsal kalkınmadan yarar bulacakları açıktır.

Tarım sektörüne son yıllarda yatırım yapanlar arasında farklı sektörlerden birçok grup bulunmaktadır. Yatırımcıların kendi uzmanlığı olmamasına rağmen tarımı seçmesi, sektörü stratejik olarak görülmesinden kaynaklanıyor. Özellikle alt sektör olarak hayvansal üretim, yatırımcılara daha cazip gelmektedir.

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın destekleri, Avrupa Birliği (AB) fonları çerçevesinde verilecek teşvikler, tarımsal kredilerin faizsiz veya düşük faizli verilmesi, Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü’ne (TİGEM) ait geniş çiftlikler ve hazine arazilerinin kiralama yöntemiyle tahsisi ve Ekonomi Bakanlığı teşvikleri de tarım yatırımlarına ilgiyi artırmaktadır.

Seracılık, organik tarım, meyvecilik ve hayvansal üretimin ön plana çıktığı yatırımlar, tarımsal üretimin dikey büyümesine, tarım-sanayi entegrasyonun kurulmasına da yol açmaktadır.”

-“Bu yatırımların devamı, tarım için önemli hale gelmiştir”-

Büyük sermaye gruplarından, kendi sanayi işletmelerine sözleşmeli veya doğrudan üretim yoluyla tarımsal ham madde sağlayanlar yanında, önce hobi ve sosyal amaçlı üretimle başlayıp sonra profesyonel anlamda yatırım yapan iş adamları da bulunduğunu belirten Bayraktar, şu bilgileri verdi:

“İşletme ölçeklerinin büyümesiyle daha verimli işletmelere örnek teşkil edecek bu yatırımların devam etmesi, ülkemiz tarımı ve ekonomisi için önemli hale gelmiştir. Uluslararası rekabetin had safhaya ulaştığı günümüzde bu tür yatırımlara fevkalade ihtiyaç bulunmaktadır. Ülkemiz ve dünya gıda ihtiyacını karşılamaya yönelik bu yatırımlar, istihdam sağlamada da önemli bir role sahiptir. En başta kalifiye eleman istihdamına ihtiyaç duyan bu yatırımlar, verimliliği sağlama yanında tarımsal ürünlerin kalitesinin iyileştirilmesine de yardımcı olacaktır. Özellikle kırsal alanda gerçekleştirilecek bu yatırımlar, kronik bir sorun haline gelmeden kırdan kentlere göçen genç nüfusun kırda istihdamına katkıda bulunacaktır. Bu nedenle iş adamlarının tarımsal potansiyele sahip büyük tarım nüfusu barındıran yerleşim yerlerinde yaptıkları yatırımlar yanında, kırsal kesimlerde yer alan ilçe, köy ve beldelere yakın işletme kurmaları yerinde olacaktır.”

Stratejik önemi artacak tarım sektörüne kırsal alanda yapılacak yatırımların bu kesimin gelirinde önemli artışlar sağlayacağını vurgulayan Bayraktar, “tüketim açısından bu kesimde bir canlılık olacaktır. Bu sebepten işçiliğin daha ucuz olduğu kırsal kesimde, diğer alanlara yatırım yapanlar ekonomi açısından karlı çıkacaklardır. Özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde bu süreçte yatırım yapanlar, hem huzur ortamı ve hem de teşviklerden yararlanacaklardır” dedi.

-Tarıma yatırım yapanlara tavsiyeler-

Tarımın stratejik bir sektör ama devlet desteği olmadan yürümeyen bir iş olduğuna dikkati çeken Bayraktar, şunları kaydetti:

“Tarım açık bir fabrika. İklim şartlarındaki değişikliklere, ürün bolluğuna veya azlığına göre fiyatların, dolayısıyla gelirin son derece istikrarsız olduğu bir sektör. Ürün bol olursa, talep fazlalığı nedeniyle fiyat ucuzluyor. Üretici, emeğinin karşılığını alamıyor, zarar ediyor. İklim şartları kötü giderse, yeterince ürün alınamıyor, üretici yine zarar ediyor. Doğa şartlarına bu kadar bağlı başka bir sektör yok. İyi bir ürün, iyi bir fiyat elde etmenin istisnai bir durum olduğu unutulmamalıdır. Tarıma yatırım yapanın bunu iyi bilmesi, yatırımın uzun vadede kendisine kazanç sağlayacağını idrak etmesi lazım.

Diğer sektörlerden tarıma yatırımı destekliyoruz ama plansız, programsız, hesapsız yatırıma karşıyız. İş bilmeden, hesapsız yatırım, patlamaya hazır bir bomba halini alır. Sektöre de zarar verir. Tarım sabır ister, sebat ister. Çiftçimizde bu var. Sebat ve sabır gösteremeyecekler bu işe girmesin. Bunlar olmadan bu işte başarılı olunamayacağını bilsinler. Fevkalade meşakkatli bir iş olan tarıma yatırım yapacakların, en ufak zorlukta işi bırakmaması lazım. Çiftçimiz işi bırakmıyor, çalışmaya devam ediyor, meşakkate göğüs geriyor. Tarıma yatırım yapan işadamları da böyle hareket etmeli. Tarıma gireceklerin bir iki yıl zarar ettiklerinde işi bırakmamaları gerekiyor. Zorlukların altından kalkabilenler, bu işten kazanç sağlarlar.

Önemli olan patron olmak değil, kırsal kalkınmaya destek vermektir, tarım kesiminin sorunlarına çare olmaktır, çiftçiyi kalkındırmaktır. Çiftçiyle birlikte hareket eden, çiftçiye destek veren, çiftçiden destek bulur. İşbirliğinden çiftçi de kazanmalı, yatırımcı da. Böyle olursa sorunlar daha çabuk aşılır.”