Türkiye İş Bankası Adana Bölge Müdürlüğü’nün Mimar Sinan Büyük Ödülü sahibi mimar Mehmet Konuralp’in tasarladığı ve 2009 yılında açılan hizmet binası uzun süredir asılan bir afiş nedeniyle tartışma konusu. Turhan Cemal Beriker Bulvarı üzerinde bulunan Türkiye İş Bankası Adana Bölge Müdürlüğü’nün 14 katlı binasıyla ilgili İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Mimarlık Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Afife Batur, “Güney Mimarlık Dergisi’nde bir eleştiri kaleme aldı.
Böyle eleştirdi
Binanın mimarı açıdan önemli olduğunu kaydeden Batur, yazısında şunları vurguladı:
“Mimarlıkta mekan ve kitle anlatımlarında dolu/boş, düzlem/eğri ve şeffaf/sağır gibi kavram çiftleri en sıradan tanımlama öğeleridir. Ama yüzlerce bileşenden oluşan tasarım sürecinin bitiminde, en azından görsel algı için kullanılan bu tanımlama öğeleri mimarlığın günlük dile aktarımında önemli bir yer alır. Kurgulanan tasarımın amaçladığı simgesel sözlüğün de anlatımını yüklenir. Bu nedenle işaret ettiğimiz kavram çiftlerinin yüklemini göz ardı eden en küçük bir davranış, tasarımın tüm dengelerini değiştirir. Yapıtı sıradanlaştırır. Bu sıradanlaştırma eyleminin son örneği, Türkiye İş Bankası Adana Bölge Müdürlüğü binasında sergilendi. Mimar Mehmet Konuralp’in tasarladığı yapıt, esasında bir cam kule. Eski kent ile yenisi arasındaki sınırda duruyor ve tasarım, bu sınır konumunun sembolizmini, ışıklı/sağır cephe kontrastını yüklenen cephe dokuları ile temsil ediyor. Dolayısıyla bu tasarımda cephe dokularının özgül bir sembolizmi var. Yan cephedeki pahlı pencereler dokusunun altını çizen bir rol bu. Özetle, işaret edilen yerel sembolizmi bozan ve diğer kule/cephelerle bağlantısını değiştiren reklam panosu, yapıya verdiği maddi zarar dışında, uygunsuz ve zararlı. Etik dışı bir yapısöküm eylemi. Yönetimin sıradan bir farkındalık mesajı uğruna tasarımı altüst etmesi, kabullenilmesi zor bir eylem. Üstelik görkemli konserleriyle ve resim sergileriyle ‘İş Sanat’ ve o derinlikli kültür yayınlarıyla ‘İş Kitap’ ve daha nice kültür ve sanat yatırımı yapan en büyük kurumun, bu estetik yoksunu panoyu nasıl kabullendiğini anlamak daha zor.”
Açıklama gerek
Bu eleştiriye karşın Türkiye İş Bankası Adana Bölge Müdürlüğü’nün bir açıklama yapıp yapmadığını araştırdım ama başarılı olamadım. Çünkü ortada bir açıklama yoktu. Sanata ve kültüre verdiği katkıların yadsınamayacağı bir kurum olan Türkiye İş Bankası’nın Adana’da yaşanan bu olayla ilgili açıklama yapmasını herkes gibi ben de merakla bekliyorum. Ayrıca o afişin kaldırılmasını da.