ÇUKUROVA VE BÖLGESEL İŞBİRLİĞİ-Ö.ÜNEY

Çukurova Bölgesi, tarım ve sanayide geçmişten bu yana Türkiye’ye öncülük etmiş bir bölge yapısına sahiptir. Bölge, soya fasulyesi, yer fıstığı ve mısır üretiminde de Türkiye’de ilk sıradadır. Ayrıca ekim alanları daralsa da pamuk yetiştirerek ülkedeki tekstil sanayiine katkıda bulunur. Narenciye ihracatının yarısı (portakal, mandalina, limon), muz üretiminin çoğu, yaş sebze ve meyve üretiminin önemli bir kısmı bu bölgeden karşılanır. Bu bölgede çay ve fındık hariç tüm tarım ürünleri üretilebilmektedir. Aynı zamanda Karataş, Ceyhan,Yumurtalık ve Mersin liman kentlerinde balıkçılık çok yaygındır. İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu balık hallerinin ihtiyacının büyük kısmı bu bölgeden karşılanır. Aynı zamanda Akyatan, Akyayan ve Yumurtalık dalyanlarıyla, Seyhan gölünde kültür balıkçılığı yapılır. Büyük ve küçükbaş hayvancılık diğer alanlar kadar yaygın olmamakla birlikte bölgede et ve süt entegre tesisleri yaygındır ve ülke çapına dağıtım yapılmaktadır.

Tarım ve sanayinin tecrübeli kenti Çukurova Bölgesi, ne yazık ki son yıllarda Türkiye ortalamasının üstündeki işsiz sayısıyla bilinir. Bölgenin gelişmişlik açısından benzer performans gösteren bölgelere göre işsizlik oranı çok yüksektir. Farklı gelişmişlik endeksleri incelendiğinde, artan işsizlik ve istihdam, insan sermayesi, yaratıcı sermaye ve sosyal sermaye bölgenin performansını olumsuz yönde etkilemektedir.
Yoğun göç veren doğu ve güneydoğu illeri başta olmak üzere yakın illerden çoğunlukla niteliksiz göç alan ve daha gelişmiş bölgelere nitelikli göç veren bölgenin istihdam yaratma konusunda kapasitesinin üstündeki yoğunlukla baş edememesi, işsizlik oranı başta olmak üzere birçok göstergenin (sosyal sermaye, yaratıcı sermaye, eğitim, sağlık) bozulmasına sebep olmaktadır.
Çukurova Kalkınma Ajansı raporları incelendiğinde; sosyo-ekonomik gelişmişlik anlamında başarılı olmuş bölgelerin insan kaynaklarını üretken bir hale getirme, belirli beceri ve birikim düzeyine ulaştırma konularında önemli yol aldıkları görülecektir. Ayrıca, pek çok sosyal sorunun çözülmesinde de beşeri sermaye yapısı belirleyici olmaktadır.
Göstergeler, ortaya, bölgeler arası işbirliğinin artması gerektiği sonucunu çıkarıyor. Hafta sonu Sakaryalı iş insanları Çukurova Sanayi ve İş Dünyası Federasyonu’nun konuğu olarak Adana ve Mersin’de bir dizi temaslarda bulundu. Ziyaretlerde, Mersin ve Adana valileri ile belediye başkanları, ticaret ve sanayi odaları, fabrikatörler globalleşen dünyada bilgi paylaşımının önemine işaret etti. Bazı fabrikalar yurtdışına önemli oranda mal ve hizmet ihracatı yaparken yurtiçindeki işadamlarıyla yeteri oranda tanışamamanın üzüntüsünü paylaştı.
Bölgemizin ticaret ağırlıklı gelişme karakterinin üretim karakterinin önüne geçtiğini çeşitli raporlardan algılayabiliyoruz. Üretim karakterinin artması, pazarlama ağının gelişmesi için öncelikle yurtiçindeki tüm iş insanlarının birbirlerini ve üretim mekanizmalarını iyi tanıması gerekiyor.
Karşılıklı fikir alışverişi ve bilgi paylaşımı dış ticaret hacmi açısından Türkiye’de 8. sırada yer alan Çukurova bölgesini üst sıralara çıkarabilir.
Böyle hareket edilirse belki de yeni seçilen belediye başkanlarımızın çok ama çok sık şikayet ettiği işsizliğin de biraz olsun önü alınabilir.
Ne dersiniz, olmaz mı!
İyi haftalar, sağlıklı günler dilerim.

SATIR ARASI – M.ÖMER ÜNEY
omeruney01@gmail.com